In de middeleeuwen werden mensen al voor het lapje gehouden door kwakzalvers en andere op geld beluste creatievelingen. In de veertiende eeuw was er zelfs een handel in aflaten waarbij mensen hun zonden konden afkopen en daar dan een certificaat voor kregen. In de late middeleeuwen was er een levendige handel in relikwieën ontstaan waardoor men bijvoorbeeld door alle verkochte splinters van het kruis van Jezus te verzamelen, gemakkelijk een huis had kunnen bouwen, bij wijze van spreken dan.
Tegenwoordig – en ik heb het nu alleen over de reguliere sector, niet over de criminele – zijn het marketing mensen die ons van alles en nog wat willen doen geloven, daarbij gefinancierd door geldgraaiers in allerlei sectoren zoals de farmaceutische industrie en de voedingsindustrie. Men wil ons doen geloven dat er “superfoods” bestaan. Plak het label superfood op een zak noten en je kunt de prijs verdubbelen. “Detoxen” is ook een leuke. Door het slikken van bepaalde pillen of het eten en drinken van bepaalde voedingsmiddelen kun je je lichaam helpen om de afvalstoffen kwijt te raken. Wat een onzin. Onze nieren en lever kun je daarbij helemaal niet helpen. Die lossen het zelf wel op. Wanneer je een avond doorzakt, teveel alcohol drinkt en daarna nog een vette hap eet, dan moeten je lever en nieren harder werken maar is de schade al aangericht in de vorm van de hoeveelheid calorieën die je tot je hebt genomen en die door het lichaam in vet wordt omgezet. Daar helpt geen detoxen tegen. Homeopathie is ook zo’n gebied waarin veel gesjoemeld wordt. Er zijn veel planten met geneeskrachtige werking, dat is bekend. Veel reguliere geneesmiddelen zijn gemaakt van planten. Wanneer er echter sprake is van een tinctuur (vaak op alcoholbasis) waarin een extreme verdunning zit (De huidige homeopathische verdunningen liggen meestal tussen 6X (1/1000 000) en 30X (1/1000 000 000 000 000 000 000 000 000 000), en er dus zelfs geen moleculen van de werkzame plant in zitten maar volgens homeopaten alleen een “herinnering” of “afdruk” in het water of alcoholgeheugen, en waarvan je dan ook nog eens een paar druppels in een glas water moet oplossen, dan gaat het om een placebo-effect en kun je beter je geld uitgeven aan een kruidenbitter want die is zowieso lekkerder. In de westerse wereld vinden we het afslachten van neushoorns omdat hun hoorn geneeskrachtige werking zou hebben vreselijk en getuigen van achterlijk bijgeloof maar hoeveel mensen in het westen hebben ooit Oscillococcinum geslikt om griep tegen te gaan? Dit middel wordt uit eendelever en hart gemaakt en zo sterk verdund dat er geen molecuul meer in te vinden is. Kwakzalverij met een eendenkwak.
Geld is de grote drijfveer achter veel van de misleidingen die er plaatsvinden. Zo verdienen de farmaceutische industrie en de voedingsmiddelenindustrie bakken met geld aan bangmakerij. Cholesterol is hier een goed voorbeeld van. Wie in 2007 de Radar documentaire zag weet dat de invloed van cholesterol op hart en vaatziekten nooit goed is onderzocht en dat de medicatie die het cholesterol omlaag moet brengen ronduit gevaarlijk is. De voedingsmiddelenindustrie verdient daarnaast miljoenen aan alle chemische smeerseltjes voor op brood en drankjes zoals Becel, Danacol en Benecol die moeten helpen om het cholesterolgehalte naar beneden te brengen. En wat te denken van alle light producten vol met kunstmatige zoetstoffen en smaakmakers? Het is denk ik een jaar geleden dat Orla en ik door de stad Limerick liepen en ik het ineens uitproestte van het lachen terwijl wat ik zag toch eigenlijk treurig was. Door het raam van een fast food zaak zag ik een familie van mensen met een duidelijk overgewichtprobleem die burgers en patat naar binnen zaten te werken maar ze hadden allemaal wel cola en fanta light blikjes voor zich staan.
Gevarieerd en gezond eten, gecombineerd met voldoende bewegen, niet teveel in de zon zitten zonder bescherming, niet teveel gifstoffen inademen en tot je nemen en niet teveel chemische troep op je huid smeren (het grootste orgaan) moet voldoende zijn om jezelf en je portemonnee zo gezond mogelijk te houden.
Ach, we laten ons graag voor de gek houden wanneer we denken dat we er zelf beter van worden en ook ik ben wel eens gevallen voor de verleidingskunsten van de marketingexperts. Daarom is naast zo gezond mogelijk leven een gezond verstand van groot belang. Slik niet alles voor zoete koek maar informeer je zo breed mogelijk en wanneer iets te mooi klinkt om waar te zijn, dan is het dat vaak ook.
Een link naar de Radaraflevering over cholesterol vind je hier.
De organisatie voor cholesterolskeptici, thincs, heeft een site met links naar boeken en publicaties.
De skepsis.nl site heeft een pagina over homeopathie.
stamppot_woord 